نکات مهم خرید اساسدی برای کامپیوتر
اگه تو 10 سال اخیر کامپیوترت رو ارتقاء داده باشی، حتماً اسم SSD NVMe به گوشت خورده. سرعت خفن، تأخیر پایین و عمر بالا باعث شده این نوع حافظه جایگزین HDD و حتی SSDهای Sata بشه. اما موقع خرید اساسدی باید کلی نکته رو رعایت کنی تا هم پولت هدر نره، هم بهترین کارایی رو بگیری. بیا با هم مهمترین نکات رو مرور کنیم.
۱. سازگاری با مادربرد
اول از همه باید ببینی مادربردت اسلات NVMe داره یا نه، تازه اگر هم داره، نسخهاش چنده و تا چه نسل از NVMe رو پشتیبانی میکنه. شاید حتی مادربردت NVMe پشتیبانی نکنه، پس حتماً صفحۀ مادربردت رو توی صفحۀ محصول فروشگاه رندرکار بررسی کن. مثال: MB Asus ProArt Z890 Creator Wifi
۲. ظرفیت مورد نیاز
خیلیها وسوسه میشن برن سراغ ظرفیتهای خیلی بالا، ولی اگه استفادهت معمولیه، خیلی اوقات 1 ترابایت کاملاً کافیه.
۳. سرعت خوندن و نوشتن
مهمترین نکته که روی تجربه کاربری خیلی تأثیر میذاره همینه.
سرعت خوندن (Read) برای بوت و اجرای نرمافزار مهمه.
سرعت نوشتن (Write) برای کپی و ذخیره فایله.
مدلهای ردهبالا راحت بالای ۵۰۰۰ مگابایت بر ثانیه سرعت میدن.
حتماً موعد خرید اساسدی، از بخش ویژگیهای محصول سرعت اساسدی رو بخون
۴. نسل PCIe
NVMe روی اسلات PCIe کار میکنه. هرچی نسل PCIe بالاتر باشه، پهنای باند بیشتر:
- PCIe 3.0: حداکثر حدود ۳۵۰۰ MB/s
- PCIe 4.0: تا ۷۰۰۰ MB/s
- PCIe 5.0: بالای ۱۲۰۰۰ MB/s (خیلی تازه و گرونه)
۵. نوع فلش (NAND)
سه مدل معروف داریم:
SLC: هر سلول فقط ۱ بیت داده نگه میداره، 0 یا 1
MLC: هر سلول ۲ بیت داده ذخیره میکنه (۴ حالت: 00، 01، 10، 11)
TLC: هر سلول ۳ بیت داده نگه میداره (۸ حالت مختلف)
| نوع حافظه | بیت در هر سلول | چرخه نوشتن (عمر) | سرعت | قیمت | کاربرد اصلی |
|---|---|---|---|---|---|
| SLC | 1 | 30,000+ | ⭐⭐⭐ | 💰💰💰 | دیتاسنتر |
| MLC | 2 | 3,000–10,000 | ⭐⭐ | 💰💰 | ورکاستیشن |
| TLC | 3 | 1,000–3,000 | ⭐ | 💰 | مصرف عمومی |
۵،۵. پیامهای بازرگانی
۶. کنترلر
کنترلر SSD در واقع مغز درایوه که ارتباط بین چیپهای حافظه و سیستم رو مدیریت میکنه. وظایفش شامل پخش یکنواخت نوشتن (Wear Leveling)، تصحیح خطا (ECC)، جمعآوری زباله، TRIM و مدیریت کش میشه. کیفیت کنترلر مستقیماً روی سرعت، دوام و پایداری SSD اثر میذاره؛ یعنی دو SSD با حافظه یکسان ولی کنترلر متفاوت میتونن عملکرد خیلی فرق داشته باشن.
خرید اساسدی با کنترلرهای قویتر (مثل Phison، Samsung، Silicon Motion) سرعت پایدارتر بهتون میده.
۷. عمر مفید (TBW / DWPD)
عمر مفید SSD معمولاً با دو شاخص سنجیده میشه: TBW (Terabytes Written) یعنی کل حجم دادهای که میتونی در طول عمر درایو روش بنویسی، و DWPD (Drive Writes Per Day) که نشون میده در طول دوره گارانتی چند بار میتونی کل ظرفیت درایو رو در روز بازنویسی کنی. هرچی این اعداد بالاتر باشه، SSD برای کارهای سنگینتر و طولانیمدت مناسبتره.
به طور ساده، TBW بیشتر = عمر طولانیتر و DWPD بالاتر = مقاومت بیشتر در برابر نوشتن مداوم.
۸. قابلیت DRAM یا HMB
DRAM در SSD یه حافظه کش جداست که دسترسی و نوشتن دادهها رو سریع و پایدار میکنه. HMB همون کارو با گرفتن بخشی از رم سیستم انجام میده، ارزونتر ولی کندتر.
DRAM سرعت بالاتری داره و باید اولویت اول گیمرها و کاربران خلاق باشه.
۹. یکی مرد جنگی به از صد هزار
چون تعداد اسلات NVMe روی مادربرد محدود هست، بهتره که تا حد ممکن پر شدن اسلاتها رو به تعویق بندازی. بنابراین، اگر تو دوراهی خرید اساسدی 2TB یا دو اساسدی 1TB موندی، حتما برو سراغ مورد اول. چون وقتی اسلاتها پر بشن، حسابی به دردسر میافتی.
۱۰. گارانتی و برند در خرید اساسدی
۱۱. قیمت در برابر کارایی
جمعبندی
خرید اساسدی فقط به دیدن عدد سرعت خلاصه نمیشه. باید سازگاری، ظرفیت، نوع فلش، کنترلر، گارانتی و حتی قیمت رو کنار هم در نظر بگیری. اگر گیمر هستی یا کارای سنگین مثل تدوین و رندر میکنی، حتماً سراغ مدلهای PCIe 4.0 با DRAM برو. برای استفاده روزمره، مدلهای اقتصادیتر هم جواب میده.
