سال ۱۹۸۱ شرکت آیبیام کارت گرافیکی به اسم Monochrome Display Adapter ساخت که فقط متن سیاهوسفید نشون میداد و هیچ تصویری نمایش نمیداد
۲. اولین کارت رنگی تاریخ
در سال ۱۹۸2، کارت CGA (Color Graphics Adapter) اومد با قابلیت نمایش ۴ رنگ همزمان. همین باعث شد بازیهای اولیه مثل Prince of Persia رنگ بگیرن.
۳. VGA نقطه عطف تاریخ گرافیک بود
۴. تولد کارتگرافیک مدرن با NVIDIA GeForce 256
در ۱۹۹۹ انویدیا گفت این اولین کارتگرافیک تاریخه، چون خودش تمام پردازش گرافیکی رو انجام میداد، نه پردازنده. اینجا بود که مفهوم پردازنده گرافیکی مدرن شکل گرفت.
۵. رقابت ATI و NVIDIA دنیا رو عوض کرد
دهه ۲۰۰۰ نبرد بین ATI Radeon و NVIDIA GeForce باعث جهش بزرگ در رندر سهبعدی شد. ATI بعداً توسط ایامدی خریده شد (۲۰۰۶).
۶. اولین پشتیبانی از شتاب سختافزاری سهبعدی
کارت 3dfx Voodoo Graphics در سال ۱۹۹۶ اولین کارت بود که شتاب سختافزاری سهبعدی واقعی ارائه داد — مخصوصاً برای بازیهایی مثل Quake.
۷. مرگ 3dfx و سلطه NVIDIA
۸. AGP جای PCI رو گرفت
۹. PCI Express جایگزین AGP شد
۱۰. ظهور DirectX و OpenGL
۱۱. کارتگرافیک وارد دنیای محاسبات علمی شد
در سال ۲۰۰۶، انویدیا تکنولوژی CUDA رو معرفی کرد تا از گرافیک برای پردازشهای غیرگرافیکی (مثل شبیهسازی و علم داده) استفاده بشه.
۱۲. اولین کارتگرافیک با معماری یکپارچه Shader
در سال ۲۰۰۶، GeForce 8800 GTX اولین کارتی بود که معماری یکپارچه Shader داشت — نقطهی شروع گرافیکهای مدرن امروزی.
۱۳. گرافیکها وارد هوش مصنوعی شدند
از سال ۲۰۱۲ به بعد، گرافیکها در یادگیری عمیق (Deep Learning) نقش کلیدی پیدا کردن. مثلاً الگوریتم معروف AlexNet روی گرافیک اجرا شد و انقلابی ایجاد کرد.
۱۴. Ray Tracing واقعی اولینبار ۲۰۱۸ اومد
۱۵. گرافیکها برای رمزنگاری و ماینینگ استفاده شدن
از ۲۰۱۰، استخراج بیتکوین و اتریوم با گرافیک شروع شد چون پردازش موازیشون برای الگوریتمهای رمزنگاری فوقالعاده بود.
۱۶. گرافیکها در ساخت فیلمهای بزرگ استفاده میشن
استودیوهایی مثل Pixar، ILM و Weta Digital از صدها گرافیک برای رندر فیلمهایی مثل Avatar و Avengers استفاده میکنن.
۱۷. ظهور کارتهای گرافیک حرفهای (Quadro, FirePro)
۱۸. گرافیکهای موبایل وارد بازی شدن
با ظهور Tegra و Adreno (در گوشیها)، گرافیکها از PC به موبایل هم مهاجرت کردن و باعث شدن گرافیک بازیهای موبایل جهش کنه.
۱۹. گرافیکها در ابرکامپیوترها پادشاه شدن
بیشتر ابرکامپیوترهای برتر جهان (مثل Fugaku و Frontier) از گرافیک برای محاسبه استفاده میکنن؛ چون قدرتشون در مقیاس بالا بیرقیبه.
۲۰. گرافیکها آیندهی محاسبات جهانان
از بازی تا هوش مصنوعی، از خودرو تا پزشکی — تقریباً هر چیزی که نیاز به پردازش سنگین داره، الان با گرافیک انجام میشه. آینده، متعلق به اونهاست.